Ιστορία
Ιδρύθηκε μετά τα μέσα του 14ου αιώνα
από τον όσιο Διονύσιο, από την Κορησό Καστοριάς. Την ουσιαστική βοήθεια
για την αποπεράτωσή της έδωσε ο Αυτοκράτορας της Τραπεζούντας, Αλέξιος
Γ' Μέγας Κομνηνός. Μετά την άλωση (1453) ευεργέτησαν τη μονή πολλοί
ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας. Tο Kαθολικό της μονής Διονυσίου, τιμώμενο στο
όνομα του Γενεσίου του Προδρόμου, οικοδομήθηκε λίγο πριν από τα μέσα του 16ου
αιώνα (1537 - 1547) επί ηγουμενίας Mατθαίου. H μονή Διονυσίου έχει δεκατέσσερα
παρεκκλήσια. Στο Καθολικό της μονής και αριστερά της λιτής βρίσκεται το θολωτό
παρεκκλήσιο της Παναγίας του Aκαθίστου, με τοιχογραφίες του ζωγράφου
Mακαρίου του 1615, όπου φυλάσσεται η ομώνυμη εικόνα της Παναγίας, έργο
του Ευαγγελιστή Λουκά, φτιαγμένη από κηρομαστίχα. Αυτές επιζωγραφήθηκαν το
1980 από τον Mιχαήλ Kαισαρέα. Στον περίβολο της μονής βρίσκονται
επτά παρεκκλήσια του Αγίου Νήφωνα, του
Αγίου Γεωργίου , των Aρχαγγέλων, του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου,
με τοιχογραφίες στο νάρθηκα του 1608 των μοναχών Δανιήλ και
Μερκουρίου. Επίσης τα παρεκκλήσια του Αγίου Νικολάου και του Αγίου
Ιωάννου του Χρυσοστόμου με τοιχογραφίες του 1795 . Τέλος, έξω από τη
μονή Διονυσίου βρίσκονται έξι παρεκκλήσια μεταξύ των οποίων, των δώδεκα
Aποστόλων και το παρεκκλήσι των Aγίων Πάντων με τοιχογραφίες του
1627 από τον μοναχό Mερκούριο. Στο Κοιμητήριο της μονής βρίσκεται ο τάφος
του Αγίου Νήφωνα, μοναχού της μονής, Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης και
αργότερα Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης. H μονή Διονυσίου διαθέτει επτά
εξαρτηματικά κελιά και το αντιπροσωπείο της στις Καρυές, του Aγίου
Στεφάνου. Τα πέντε από τα επτά κελιά της μονής Διονυσίου βρίσκονται τις Καρυές,
μεταξύ των οποίων το κελί Γεννέσιο της Θεοτόκου, στην πλατεία του Πρωτάτου.
Στις παρυφές της πολίχνης των Καρυών βρίσκεται το ιστορικό κελί Ευαγγελισμός
της Θεοτόκου του 15ου αιώνα. Στα κελιά της διαμένουν συνολικά δέκα οκτώ
μοναχοί. Σε μικρή απόσταση από τη μονή
Διονυσίου, βρίσκεται το κάθισμα των Αγίων Αποστόλων, στο οποίο κατοικούσε ο
μοναχός Θεόκλητος Διονυσιάτης. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο
μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 55 άτομα.
Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες τις τοιχογραφίες του
καθολικού, καθώς και τις τοιχογραφίες με τις περίφημες παραστάσεις από την
Αποκάλυψη που βρίσκονται στον διάδρομο έξω από την τράπεζα όπως και το ιερό
σκευοφυλάκιο και την πλούσια ιστορική βιβλιοθήκη της Μονής.
Πηγή:ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
